Thứ Hai, 17 tháng 3, 2014

NHẬN BIẾT CHIM YẾN HÀNG

NHẬN BIẾT VỀ CHIM YẾN HAY CHIM ÉN ( chim nhạn)
        Chim yến và chim én ( còn gọi là chim nhạn ), thường lẫn lộn nhau vì chúng có những điểm giống nhau, chúng thích bay lượn trên bầu trời, màu sắc gần giống nhau, cánh dài giống nhau và hình lưỡi liềm hay săn mồi trên không trung,
     Vậy muốn phân biệt đâu là yến và đâu là én (chim nhạn), chúng ta cần tìm hiểu thật nhiều, để biết thêm về loài này:
___CHIM ÉN (chim nhạn):
        Cánh dài, nhọn, gần như thẳng nhưng ngắn và rộng hơn, vẫn bay lượn trên bầu trời ở tầm thấp nhưng bay chậm hơn so với các loại chim yến, chim én bay lượn có lúc với đôi cánh khép, đóng một nửa, không giống như chim yến hay bay lượn với đôi cánh như lưỡi liềm dang rộng hết cỡ.
Chim én có đôi chân khỏe mạnh, có thể đậu xuống trên cây, dây điện, ăngten...
Chân chim én có ba ngón phía trước, một ngón phía sau, lông nói chung có màu xanh dương ngã sang màu đen .
Tổ làm từ bùn(sình), đất sét hoặc cỏ cây. Thức ăn là côn trùng trong khi bay đôi khi cũng đậu trên mặt đất để bắt côn trùng.

CHIM YẾN:         Chim yến nói chung là loài chim thuộc họ Apodidae (theo tiếng la tinh nghĩa là "không chân"). Chim yến có đặc trưng là chân không phát triển như chim én, rất yếu ớt không thể đậu được trên dây điện ...nhưng có khả năng bay cao và có thể bay lượn liên tục trong không trung suốt cả ngày. Chim yến chỉ bắt và ăn côn trùng trong khi bay .
   Nói chung tổ của loài chim yến có nhiều loại như :rêu, cỏ lông, lá cây và một vài vật liệu khác được gắn kết bằng nước bọt .
  Trên toàn thế giới có tất cả 98 loài chim yến, nhưng Việt Nam ta có 11 loài yến như: yến núi, yến hàng, yến xiêm, yến hông xám (yến đuôi nhọn họng trắng), yến đuôi cứng hông trắng, yến đuôi nhọn lưng bạc, yến đuôi cứng bụng trắng, yến cỏ Châu Á, yến cằm trắng.
____1)YẾN NÚI:
-Chiều dài trung bình khoảng 14cm
-Đỉnh đầu đuôi cánh đen đậm
-Đuôi chẻ đôi sâu
-Cơ thể hơi lớn hơn
-Bụng màu nhạt hơn
-Có hàng lông ở chân ngòai
-Tổ gồm lông và bông cỏ rất ít nước bọt. Tổ này không ăn được, mà chỉ dùng làm thuốc chữa bệnh.
____2)YẾN HÀNG:
_Chiều dài trung bình khoảng 10-16cm
_Đầu và đuôi đen đậm
_Lưng màu nâu phớt đen, bụng màu nhạt hơn lưng, hông có vệt nâu xám
_Đuôi có chẻ nhưng không sâu lắm
_Mắt nâu tối, mỏ đen chân đen
_Tổ hình chén trà bổ đôi, làm từ nước bojtcuar chim, có giá trị cao
____3)YẾN XIÊM:
_Chiều dài trung bình khoarng12,5cm
_Lông lưng màu nau phớt đen
_Lông ngực màu xám đen, lông đuôi màu nâu phớt cam
_Đuôi cũng hơi chẻ đôi
_Mắt nâu đậm, mỏ đen, chân đen
_Tổ chim màu đen vì làm từ lông đen và nước bọt kết lại, có giá trị nhưng thấp hơn yến hàng.
____4)YẾN HÔNG XÁM:
_Chiều dài trung bình khoảng 13,5cm
_Lông mặt lưng nâu, đen nhạt
_Cánh đuôi đỉnh đầu thẩm hơn và có một dải rộng màu xám ngang qua hông , mặt bụng nâu phớt xám
_Mắt nâu, mỏ đen, chân nâu
_Tổ như chim yến hàng
____5)YẾN CẰM TRẮNG:
_Chiều dài trung bình khoảng 14-15cm
_Loài yến nâu hơi đen có cằm và hông trắng
_Đuôi chẻ nhẹ không sâu, và hình vuông khi xòe ra
_Mắt đen thẩm, Mỏ đen
_Chân nâu hồng hay phớt đỏ
_Tổ như chim yến hàng
____6)YẾN ĐUÔI NHỌN LƯNG BẠC:
_Chiều dài trung bình khoảng 14-16cm
_Có một điểm trắng hình tam giác trước mắt, còn quanh mắt thì đen, lưng nâu thẩm
_Lông cánh tam cấp có ánh lục, Phần lớn phiếm lông trong trắng
_Dưới đuôi trắng, lông đuôi tròn
_Mắt nâu thẩm, mỏ đen, chân đen hay phớt đỏ
____7)YẾN ĐUÔI NHỌN HÔNG TRẮNG:
_Chiều dài trung bình khoảng 20cm
_Thân tròn gốc cánh rộng, đuôi cứng cho nên loài này bay khỏe
_Đuôi vuông và ngắn
_Mắt nâu thẩm, mỏ đen chân đen
____8)YẾN HÔNG TRẮNG:
_chiều dài trung bình khoảng 17-19cm
_Vùng hông trắng với nét đặc trưng khác với yến cằm trắng là cánh dài và đuôi chẻ đôi sâu hơn, bay thong thả hơn
_Mắt nâu thẩm, mỏ đen, chân nâu hồng hay phớt đen
CHIM YẾN

CHIM YẾN HÀNG

CHIM YẾN VÀ NHẠN
____9)YẾN CỌ VIỆT NAM:
_Chiều dài trung bình khoảng14-16cm
_Trên lưng màu nâu khói hơi đen
_Cánh và đuôi đen với ánh bóng xanh lục nhạc
_Đuôi chẻ sâu, Mắt nâu, mỏ đen,
_Đập cánh một nửa, thích bay trên các bụi cây thoáng gần những cây cọ
_Làm tổ chổ sáng như tháp nước hay hiên nhà, chất liệu tổ cỏ hay đất sét
____10)YẾN DỪA:
_Chiều dài trung bình khoarng11-14cm
_Đuôi nhọn chẻ đôi
_Thân mỏng hơn các loại chim yến khác
_Hay bay theo đàn 4-6 con
_Mắt nâu mỏ đen, chân nâu hay phớt đen
_Thích đậu trên những cây dừa
_Tốc độ bay nhanh
_Làm tổ bằng cỏ trên cây dừa
                                                           

CHIM YEN HANG

Những điều chưa biết về chim yến
ó một loài chim Mờ sáng, từ biển khơi mù sương, đàn chim ríu rít gọi nhau bay đến những cánh rừng già, ruộng đồng, sông núi. Chúng chao liệng giữa tầng không
  Có một loài chim Mờ sáng, từ biển khơi mù sương, đàn chim ríu rít gọi nhau bay đến những cánh rừng già, ruộng đồng, sông núi. Chúng chao liệng giữa tầng không,Loài chim kén ăn chỉ ăn những thức ăn chúng kiếm được trên đường bay là côn trùng và một số ăn mật hoa, chim không uống nước hồ ao mà chỉ uống sương trời thanh khiết: Chim Yến
CHIM YẾN HÀNG

CHIM YẾN HÀNG VIỆT NAM

PHÂN BIỆT CHIM YẾN VÀ CHIM ÉN

Hiện Nay có khoảng 400 loài thuộc 3 họ: Yến (Apodidae), Yến mào(Hemiprosnidae), Chim ruồi (Trochilidae). Ở Việt Nam đã gặp 9 loài: Yến hông xám (Aerodramus fuciphagus), Yến núi (Aerodramus brevirostris), Yến đuôi cứng hông trắng (Hirundapus caudacuta), Yến đuôi cứng bụng trắng (Hirundapus cochinensis), Yến đuôi cứng lớn (H. gigantea), Yến cọ (Cypciurus batasiensis), Yến hông trắng (Apus pacificus), Yến cằm trắng (Apu affinis), Yến mào (Hemipsocne longipennis)

Chim yến có rất nhiều loài khác nhau; chúng có thói quen dùng nước bọt của mình để xây tổ. Nước bọt được đem trộn với các vật liệu khác như cỏ, rêu, lông chim, khi khô quánh lại có độ cứng không kém gì đá. Mỗi loài yến dùng một loại vật liệu riêng gắn bằng nước bọt để xây tổ, có 3 loài chim Yến tổ có thể ăn được đó là Yến ấn Độ (Collocalia unicolor), Yến tổ đen (C. maxima) và Yến tổ trắng (C. fuciphaga). Yến tổ trắng làm tổ hòan toàn bằng nước bọt của mình, Yến tổ đen có thêm 10% là lông chim.
Loài chim yến cho tổ trắng này thường thấy ở Indonesia, Malaysia, Việt Nam, Thái Lan. có tên khoa học là Aerodramus fuciphagus (còn gọi là Collocalia fuciphaga) chia ra làm nhiều phân loài

Ở nước ta đặc biệt có loài Chim Yến hàng ( còn gọi là Chim Yến nhỏ, Hải Yến..) là loại chim độc đáo nhất thế giới Tên tiếng Anh: German's Swiftlet Tên khoa học: Aerodramus germani Là lòai làm tổ hoàn toàn bằng nước dãi , tổ chim có giá trị dinh dưỡng cao và có giá trị kinh tế cao
Tổ chim Yến là món đứng đầu trong bát trân, tức 8 món ăn quý dành cho vua chúa (cùng với hải sâm, bào ngư, tay gấu…). Trong tổ yến có hàm lượng cao các axit amin thiết yếu cho cơ thể.
Tổ yến thường xuyên bị lấy đi để nó tiếp tục làm tổ. Yến sào có 3 loại:

Mao yến: Là tổ làm lúc đầu để đẻ trứng nên chứa nhiều lông yến, sần sùi như xơ mướp, cứng mà giòn.

Bạch yến: Là tổ làm lần thứ hai sau khi mao yến bị lấy mất, có màu trắng tinh, nửa trong suốt.

Huyết yến: Là loại yến sào quý và hiếm nhất, chứa các sợi xơ màu đỏ mà người ta cho rằng đó là do máu của yến lẫn với nước dãi


Tổ Yến có giá trị kinh tế cao, nên bên cạnh việc khai thác tổ yến tự nhiên, hiện nay ở Indonesia và Malaysia người ta đã nghiên cứu phát triển nghề nuôi yến trong nhà. Nguyên tắc của nghề này là trong vùng phải có một loài yến cùng giống (Collocalia) với yến hàng. Loài yến bụng trắng Collocalia esculenta ở Indonesia và Malaysia đáp ứng được tiêu chuẩn này. Yến bụng trắng thuộc nhóm yến đen bóng, không có âm dội (sóng âm phát ra để định vị vật thể). Giống này làm tổ bằng cỏ có ít nước bọt gắn kết. Chúng làm tổ trong các ngôi nhà với số lượng vài trăm con. Điều này đã quyến rũ yến hàng vào theo. Khi yến hàng làm tổ trong nhà thì người ta lấy trứng yến hàng cho yến bụng trắng ấp. Kết quả là yến hàng tăng dần số lượng và thay thế cho yến bụng trắng. Sau khi yến hàng đã có số lượng nhiều, người ta che dần các cửa sổ, cửa lớn làm cho ngôi nhà tối lại như hang yến. Yến bụng trắng không có âm dội nên phải ra ngoài, nhường nhà cho yến hàng.


Trong cộng đồng chim Yến không có vấn đề tranh giành hay chiếm đoạt tổ ấm, con này không bao giờ chung chạ với bạn của con khác. Thậm chí chúng không bao giờ lẫn lộn về tổ của nhau.Cả hai vợ chồng cùng xây dựng tổ ấm, mẹ ấp trứng, cha kiếm mồi nuôi con. Mỗi năm chim mái chỉ đẻ một lần, từ một đến hai trứng, màu trắng, kích thước khoảng 14 x 22mm

Chim Yến là một loài chim chung thủy, son sắt. Mùa Xuân là mùa tình yêu của Yến, cả đàn cứ chao liệng quanh hang tìm đôi tìm cặp. Chúng bay lượn suốt cả ngày như thế không mỏi mệt, quên ăn, tíu tít bên nhau như vui vầy duyên mới

Chim kết đôi và cùng nhau xây tổ mùa làm tổ của chim từ tết đến tháng ba. Giữa các lần xây tổ và đẻ trứng, chim thường treo trên vách đá để ngủ

Sau khi chim mẹ và chim bố vừa xây xong tổ, tức vào khoảng đầu tháng 4 âm lịch, lúc ấy có từ 5 đến 10% số chim đẻ trứng, người ta bắt đầu hái tổ yến tức thu hoạch vụ một( Mao Yến). Những tổ nào có trứng, họ lấy tổ và đổ hết trứng xuống biển. Những cặp chim đã đẻ thì buồn bã bơ vơ, còn những vợ chồng chưa đẻ lại ngày đêm vội vã "rút ruột" làm tổ mới để kịp thời kỳ đẻ trứng, khoảng ba mươi ngày sau thì xong, kích thước chỉ bằng bẩy phần mười tổ vừa bị bóc, và chỉ còn 90 - 95% số chim đẻ trứng(Bạch Yến). Và có sợ sơ màu đỏ là Huyết Yến

Sau mùa làm tổ, chim Yến kiệt sức và có những chuyến bay, mãi mãi chim không trở về....

Bên cạnh Chim Yến lấy tổ, còn có những loài chim Yến có giọng hót rất hay, thủy tổ của lòai chim Yến hót được con người thuần dưỡng cách đây 400 năm.
Đầu tiên, khi các cuộc chiến tranh giành lãnh địa, lãnh hải xảy ra giữa các quốc gia thuộc châu Âu, người ta đã đem về đất liền những chú chim yến hoang dã, vóc bé nhỏ, màu lông xanh tối với những phớt vàng màu cỏ úa từ quần đảo Canaries bên bờ Đại Tây Dương và trên đảo Elbe thuộc Địa Trung Hải. Tuy không đẹp nhưng bù lại, giọng hót của nó quyến rũ người nghe ngay lập tức. Nó có tên khoa học là Serius Canaries.



Để giữ độc quyền, người Tây Ban Nha chỉ bán ra nước ngoài những chú chim trống. Đến thế kỷ 17, người Ý đánh cắp được những con mái và bắt đầu hình thành “công nghiệp sinh sản”. Ngày nay yến Canary đã dược lai tạo và ổn định giống qua việc xử lý gène trong các phòng thí nghiệm của các nhà điểu học với hàng ngàn màu sắc diễm kiều khác nhau được tung ra khắp thế giới, trở thành loại chim cảnh có màu sắc thu hút nhất với giọng hót hay nhất trong các loài chim có tiếng hót hay cùng sự điều nghiên có chọn lọc về tiết tấu chính, phụ. Yến Canary có chất giọng “siêu đẳng quốc tế” phải là giống yến có nguồn gốc nuôi dưỡng tại vùng núi Harz của nước Đức. Với giọng hót nhiều tiết tấu chính và một số tiết tấu phụ, khi trình diễn, nó điều tiết khẽ khàng, êm tai với cái mỏ luôn khép. Kế đến là yến vùng Flandre nước Bỉ. Giọng hót của nó sinh động hẳn với gần 20 tiết tấu nhưng lại pha tạp một số âm chói tai, thô cứng, khi hót cái mỏ thỉnh thoảng há ra.